Mechanizmy zegarków można podzielić na trzy główne typy: kwarcowe, automatyczne i mechaniczne. Każdy z nich ma swoje unikalne cechy i różni się sposobem działania, co wpływa na ich popularność i zastosowanie. Warto wspomnieć również o mechanizmach solarnych w zegarkach, które zyskują na popularności dzięki swojej efektywności energetycznej i przyjazności dla środowiska. Zegarki solarne wykorzystują panele słoneczne umieszczone zwykle pod tarczą zegarka, które przekształcają światło – zarówno słoneczne, jak i sztuczne – w energię elektryczną. Ta energia jest następnie wykorzystywana do zasilania mechanizmu zegarka i może być magazynowana w akumulatorze, dzięki czemu zegarek może działać przez długie okresy bez dodatkowego naświetlania. Zegarki solarne są często bardziej wytrzymałe z powodu braku konieczności wymiany baterii, co czyni je wyjątkowo praktycznym wyborem dla osób o aktywnym trybie życia.

Pierwsze mechanizmy czyli zegarki mechaniczne zwane również zegarkami nakręcanymi.

Klasyczne mechanizmy mechaniczne w zegarkach, znane również jako ręcznie nakręcane, to fascynująca dziedzina technologii zegarmistrzowskiej, która ma głębokie korzenie w historii. Te mechanizmy działają na zasadzie nakręcania sprężyny, która magazynuje energię, a następnie stopniowo ją uwalnia, napędzając mechanizm zegarka. Dzięki swojej prostocie i elegancji, zegarki z mechanizmem ręcznie nakręcanym są często uważane za wyjątkowe dzieła sztuki.

W świecie zegarków mechanicznych wyróżniają się różne modele i konstrukcje, które były rozwijane przez stulecia. Jednym z najbardziej znanych producentów zegarków mechanicznych jest firma Patek Philippe, która jest uznawana za pioniera w dziedzinie skomplikowanych mechanizmów. Ich produkty są cenione za precyzję, trwałość i klasyczny design.

Tolerancja chodu zegarków mechanicznych może się różnić w zależności od standardów i certyfikatów, ale generalnie oscyluje wokół określonych wartości. Na przykład, zegarki certyfikowane przez Contrôle Officiel Suisse des Chronomètres (COSC) jako chronometry, muszą spełniać wymagania precyzji utrzymania czasu w granicach od -4 do +6 sekund na dzień dla mechanizmów o średnicy większej niż 20 mm​ .

Dokładność mechanizmów kwarcowych jest znacznie wyższa w porównaniu do mechanizmów mechanicznych. Typowe mechanizmy kwarcowe mogą tracić tylko kilka sekund na miesiąc, podczas gdy mechanizmy mechaniczne są zazwyczaj mniej dokładne i mogą wymagać regulacji w zależności od różnych czynników takich jak temperatura czy pozycja zegarka​.

Młodszy krewny zegarka mechanicznego czyli zegarek z automatycznym naciągiem

Mechanizmy automatyczne w zegarkach, znane również jako mechanizmy samonakręcające, cieszą się dużą popularnością ze względu na ich wygodę i innowacyjność. Są one zasilane ruchem nadgarstka noszącego, co eliminuje potrzebę ręcznego nakręcania. Współczesne mechanizmy automatyczne składają się z rotor-u, który obraca się wraz z ruchem ręki. Ten ruch jest przekształcany na energię, która jest magazynowana w sprężynie zegarka. Gdy sprężyna jest w pełni naciągnięta, może zapewnić rezerwę chodu na wiele godzin, a nawet dni, w zależności od modelu zegarka​​. W czasach obecnych marki często “walczą” na długość rezerwy chodu. Kiedyś standardem była rezerwa na poziomie 40 godzin. Dzisiaj przykładowo marka Certina w swoich modelach posiada rezerwę chodu w mechanizmie ETA C07.111 Powermatic 80 rezwerwę, której długość zawarta jest w nazwie werku czyli 80 godzinną rezerwę.

Technologia ta została rozwinięta na przestrzeni lat, aby zapewnić większą efektywność i dokładność. Nowoczesne mechanizmy automatyczne są wyposażone w różnorodne funkcje takie jak wyświetlanie daty, chronograf, a nawet wskaźnik rezerwy mocy. Te innowacje nie tylko podnoszą wartość użytkową zegarków automatycznych, ale również stanowią o ich prestiżu i pożądaniu wśród kolekcjonerów i entuzjastów zegarmistrzowskich​.

Co wpływa na precyzję chodu zegarka mechanicznego/automatycznego.

Na precyzję chodu zegarka mechanicznego lub automatycznego mogą mieć wpływ różne czynniki techniczne i środowiskowe. Jednym z głównych czynników jest temperatura, która może wpłynąć na elastyczność i długość sprężyny napędowej w zegarku, a tym samym na jego dokładność. Również zmiany w pozycji zegarka mogą wpływać na działanie mechanizmu.

Dodatkowo, magnetyzm zewnętrzny może zakłócić działanie metalowych elementów w mechanizmie, prowadząc do nieprecyzyjnego pomiaru czasu. Zanieczyszczenia wewnątrz mechanizmu, takie jak pył lub olej, również mogą wpływać na dokładność poprzez zwiększenie tarcia między ruchomymi częściami. Ostatnim ważnym czynnikiem jest zużycie mechanizmu, które może prowadzić do straty dokładności z upływem czasu, szczególnie w starszych zegarkach, które nie były regularnie serwisowane​.

Do czego służą kamienie w zegarkach mechanicznych lub automatycznych. Czy są w ogóle potrzebne?

W mechanizmach zegarków mechanicznych i automatycznych stosuje się kamienie, zwane również łożyskami klejnotów, które służą do zmniejszenia tarcia między ruchomymi częściami. Te kamienie są zazwyczaj wykonane z syntetycznego szafiru lub rubinu, ze względu na ich twardość i trwałość. W zegarkach mogą być użyte w kluczowych miejscach takich jak ośki wychwytu, koło balansu czy osie kół zębatych, co pozwala na bardziej płynny i stabilny ruch mechanizmu.

Kamienie w zegarkach nie tylko zapewniają mniejsze tarcie i lepszą precyzję, ale również przyczyniają się do dłuższej żywotności zegarka. Zastosowanie kamieni w mechanizmie pozwala zredukować zużycie metalowych części, co jest kluczowe w zachowaniu dokładności zegarka na przestrzeni lat. Liczba kamieni może różnić się w zależności od złożoności i przeznaczenia zegarka, przy czym bardziej skomplikowane mechanizmy mogą zawierać ich więcej.

Powszechnie stosowane mechanizmy kwarcowe

Mechanizmy kwarcowe w zegarkach wykorzystują krystaliczny kwarc do utrzymania regularności czasu, co jest znacznym usprawnieniem w porównaniu do mechanizmów mechanicznych. Główną zaletą kwarcu jest jego zdolność do wibracji z niezwykle stabilną częstotliwością, co jest wykorzystywane do generowania precyzyjnego czasu. Kiedy kwarc jest poddawany napięciu elektrycznemu, wytwarza regularne wibracje, które są następnie przetwarzane przez elektronikę zegarka w celu wskazywania dokładnego czasu​.

Zegarki kwarcowe zyskały popularność dzięki swojej niezawodności i dokładności. Nie wymagają nakręcania, w przeciwieństwie do tradycyjnych mechanizmów mechanicznych, co czyni je bardziej praktycznymi dla codziennego użytku. Są również zazwyczaj tańsze w produkcji i zakupie, co przyczyniło się do ich szerokiej dostępności na rynku. Dzięki temu, że nie są tak wrażliwe na wstrząsy jak mechanizmy mechaniczne, kwarcowe zegarki często wybierane są przez osoby szukające trwałego i niezawodnego urządzenia do śledzenia czasu.

Ekologiczne mechanizmy Solarne

Mechanizmy solarne w zegarkach to zaawansowana technologia, która pozwala zegarkom na zasilanie się energią świetlną, zarówno naturalną, jak i sztuczną. Te innowacyjne mechanizmy korzystają z małych paneli słonecznych, zwykle umieszczonych pod cyferblatem, które przetwarzają światło na energię elektryczną. Energia ta jest następnie magazynowana w akumulatorze, co umożliwia zegarkowi pracę przez dłuższy czas, nawet kiedy jest narażony na ciemność.

Zastosowanie technologii solarnych w zegarkach znacząco wpływa na ich ekologiczność i wygodę użytkowania. Użytkownicy nie muszą martwić się o regularną wymianę baterii, co jest korzystne zarówno dla środowiska, jak i dla portfela. Dodatkowo, zegarki solarne są projektowane tak, aby były wytrzymałe i niezawodne, oferując szeroki zakres funkcji dodatkowych, takich jak podświetlenie LED, chronograf, czy wskaźniki światowego czasu, co czyni je atrakcyjnym wyborem dla osób prowadzących aktywny tryb życia.