Zegarki Automatyczne

Jak działają zegarki z mechanizmem automatycznym?

Podczas noszenia na ręce sprężyna napędowa jest naciągnięta do końca. Tolerancja błędu w mechanizmach automatycznych to od -10 do +25 sec./24h. Mechanizmy te nie należą do najbardziej precyzyjnych, jednak to właśnie zegarki automatyczne są obiektem zainteresowania kolekcjonerów. Dla tych, którzy używają więcej niż jednego zegarka automatycznego bardzo przydatny okazuje się rotomat – obowiązkowy zakup fana tego typu czasomierzy. Rotomat to urządzenie elektryczne, które ma na celu utrzymanie w ruchu mechanizm zegarka. Proces nakręcania zegarka zachodzi dzięki wykonywaniu obrotów wokół własnej osi. Zegarek, a tym samym również rotor, obraca się o 360 stopni w ustalonych cyklach, co powoduje systematyczne nakręcanie sprężyny napędowej.

Po czym rozpoznać automat?

Charakterystycznym elementem chronometrów automatycznych jest wskazówka sekundowa, która jest w płynnym, jednostajnym ruchu. Często, zegarki te, posiadają szklany dekiel. Dzięki temu widać ruch mechanizmu i precyzyjność jego wykonania. W zakresie wzornictwa  automatów, wyodrębnić można modele typu Skeleton. Modele te posiadają nie tylko przezroczysty dekiel, ale i tarczą jest sam mechanizm zegarka. Mechanizm może być odsłonięty w całości co zapewnia spektakularny efekt (np. Maurice Lacroix Le Chronographe Squelette MP7128SS0011001) lub tylko częściowo. Częściowe odsłonięcie mechanizmu nazywane jest z angielskiego 'open heart' ( szeroki wybór zegarków Frederique Constant, Festina, Roamer czy modowe zegarki Fossil).

Prestiżowe automatyczne zegarki cechują się długowiecznością

Zegarki z mechanizmami automatycznymi należą do grupy najbardziej prestiżowych. Ich cechą jest też długowieczność. Należy jednak pamiętać, że mechanizmy te powinny być co kilka lat serwisowane u zegarmistrza. Marki, które proponują w swojej ofercie zegarki automatyczne to między innymi Maurice Lacroix, Frederique Constant, Tissot, Certina, Atlantic, Seiko, Citizen.

Zegarek z mechanicznym naciągiem czyli zegarek automatyczny

Choć pełna nazwa brzmi mechaniczny z naciągiem automatycznym, ten typ mechanizmu został w skrócie nazwany automatycznym. Zegarki tego typu posiadają rotor zwany wahnikiem, który podczas ruchu ręki, obracając się naciąga sprężynę napędową. Taka zasada funkcjonowania wiąże się z tym, że model nieustannie noszony (kilkanaście godzin dziennie) powinien pracować bez zarzutu, wymagając jedynie kosmetycznej korekty wskazywanego czasu. Standardowa tolerancja odchyleń w przypadku tych modeli wynosi -10/+25 sekund na dobę.

Rezerwa chodu zegarka automatycznego

Ponieważ ten typ mechanizmu posiada tzw. rezerwę chodu, działa również wtedy, kiedy nie jest noszony przez jakiś czas. Zazwyczaj rezerwa ta wynosi ok 40 godzin, jednakże wraz z rozwojem branży zegarmistrzowskiej pojawiają się nowe rozwiązania, które pozwalają zwiększyć "bufor bezpieczeństwa" nawet do 80 godzin (stosowany w modelach Tissot czy Certina Powermatic 80).

Rezerwa chodu uznawana jest za jedną z największych zalet modeli z mechanizmem automatycznym i sprawia, że są obecnie dużo bardziej popularne niż czasomierze z ręcznym naciągiem. Dzięki temu, że nie wymagają częstego nakręcania, przystało się nazywać je wygodnymi w użytkowaniu, choć w tym względzie na pewno daleko im do modeli z mechanizmem kwarcowym. Aby jednak całkowicie odciążyć użytkowników zegarków automatycznych wymyślono tzw. rotomat, czyli zasilaną prądem elektrycznym niewielką skrzynkę/pudełko, w którym umieszcza się zegarek, aby pozostawał w ruchu, gdy nie mamy go na ręce. Rotomat obraca zegarek o 360 stopni co określony czas utrzymując czasomierz "na chodzie". Dzięki temu nasz automat to swoiste perpetuum mobile.

Minusy mechanizmu automatycznego

Ponieważ nie ma produktów idealnych, nawet będąc zagorzałym fanem mechanizmu automatycznego, trzeba spuścić głowę i przyznać, że produkty z tym typem werku mają również swoje minusy. Niestety są bardziej podatne na awarie i uszkodzenia niż zegarki mechaniczne z ręcznym naciągiem czy te zasilane baterią. Ich budowa jest dużo bardziej skomplikowana przez co istnieje większe prawdopodobieństwo uszkodzenia któregokolwiek z komponentu. Z tej właśnie przyczyny zaleca się wykonanie przeglądu czasomierza automatycznego w autoryzowanym serwisie mniej więcej co 12 miesięcy. Niektóre firmy jak Maurice Lacroix w zamian za wykonanie tej czynności oferują przedłużenie gwarancji do 3 a nawet 4 lat, co jest uczciwe względem każdej ze stron.

Dlaczego automaty są grubsze?

Ponadto zegarki posiadają wysokie, grube koperty. Jest to również efektem skomplikowanej budowy tego rodzaju werków, które po prostu potrzebują większej przestrzeni, stąd ich obudowa czyli koperta musi być siła rzeczy grubsza. Dzięki najnowszym technologiom udaje się zminimalizować różnice między automatami, a czasomierzami z ręcznym naciągiem, jednak szczególnie w przypadku modeli vintage, dysproporcje w rozmiarówce są zauważalne.

Kolejnym minusem jest brak kontroli nad stopniem naciągnięcia sprężyny co przekładać się może na dokładność pomiarów, a konkretnie na jej brak. Modele automatyczne nie są do końca przystosowane do zbyt częstego nakręcania koronką i łatwo jest rozregulować tak ważną ich część jaką jest sprężyna. Gdy nie jest ona dokręcona i naciąg wynosi zaledwie 40-60%, dochodzi do obniżenia precyzyjności i pojawienia się odchyleń we wskazywaniu czasu.

Tym, co pomaga przymknąć oko na minusy jakie ma mechanizm automatyczny jest fakt, iż zegarki z tym typem werku są tańsze niż ich mechaniczni bracia, a jednocześnie bardziej popularne. Dla wielu są produktem idealnym, który odzwierciedla klasę i prestiż charakterystyczne dla najwyższej klasy zegarmistrzostwa. Koneserzy sztuki zegarmistrzowskiej potrafią godzinami wpatrywać się w ruch "płynącej" wskazówki sekundowej. Ponadto, dzięki transparentnym deklom a także tarczom typu skeleton są niezwykle efektowne i cieszą oko dużo bardziej niż zwyczajne czasomierze zasilane baterią.